[Bassie]

Wat er in het proces van zelfkennis gebeurd is dat middels het schouwen het brandpunt van 'je' bewustzijn zich verplaatst van je zelf naar de ander. Maar zonder 'je' zelf te minachten. Door die verschuiving van het brandpunt leer je 'zien' dat bewustzijn a. een brandpunt heeft en b. dat het 'veel' is wat je ziet. Het "ik en de ander" zijn dat veel. 'Veel' leer je zien als verschijnselen waarvan je er zelf ook een (wordend) bent.

Het brengt me ook terug bij deze opmerking. Zelfkennis doe je niet op door in een boek te lezen of guru's (liefst in Azië) te bezoeken.

Je brengt jezelf tot schouwen (de stille getuige). Daarbij hoef je het zelf niet te verketteren of te minachten. Door de 'ander' als hetzelfde te zien als het verschijnsel wat je zelf bent komen ze beiden in het 'plaatje'. En je leer tevens te zien dat je alles in het 'plaatje' niet bent.

Dat is ook het punt waar de deugd zijn intrede doet: net zo deugdelijk zijn voor je 'zelf' als voor de 'ander'.

Het commentaar van Laurens verbaasde mij:

Het proces van zelfkennis is geen gedegen zelfonderzoek. Het heeft ook een totaal andere insteek, het doen van zelfonderzoek is om te weten te komen 'wie je bent' het is het verbeteren van je zelfbeeld. Dat is wat Mihaela hier tracht ingang te doen laten vinden, collectief gedeeld zelfonderzoek. Dat kan in relatie met de reflectie ten opzichte van een ander. Maar dan hebben we het niet meer over gedegen zelfonderzoek.

Miha is alleen maar bezig met zelf-verbetering, dat gaat nergens over. Draagt Laurens kennis over het 'brandpunt' van bewustzijn? In 'zelf' ben je 'zelf' het brandpunt van bewustzijn. In niet-zelf is dat niet (meer) het geval, je hebt immers het zelf buiten de deur gezet.